Veroordeel jij je eigen emoties? Tip: hanteer de 123 methode

Ik ben zo kwaad op mezelf als ik boos ben! – de dubbele ‘loop’ als je je emoties veroordeelt

“Wat? Ziek?” Met haar veeleisende baan had Nadine moeite gedaan om een paar extra dagen op te nemen om thuis te zijn met haar twee jongens. Hadden ze wat extra tijd om wat leuks te doen, echt even investeren in quality time. Goed over nagedacht. Bewust ingepland. En nu, op de dag dat ze naar het museum zouden, de dag dat ze hen wat van de wereld zou laten zien, was er eentje ziek. Grrr. Ze baalde. Ze voelde de kwaadheid borrelen. 

Direct daarna stopt ze de boosheid weg en geeft zichzelf op haar kop: “Stop eens met die boosheid! Jij altijd met je plannen. Dan gaat het een keer niet door. Wat dan nog? Je bent toch niet zo’n moeder die er alleen is op de leuke momenten. Je hebt er zelf voor gekozen, dan ben je er ook voor ze, ziek of niet ziek. Niet zitten chagrijnen, kop op.”

De dag gaat voort. De jongens spelen uitgebreid met lego – ze vinden het prima. En zij? Nadine heeft er nog de hele dag de pest in. Ze wil een goede moeder zijn, echt, maar het enige uitje die dag is de mopperige wandeling naar de supermarkt. 

Wat gebeurt er?
Vaak veroordelen we ons gevoel. We mogen als professional, manager of als moeder niet balen, niet falen, niet teleurgesteld, boos of verdrietig zijn. Een andere moeder mag best een misstap maken, tuurlijk, heel begrijpelijk. Maar als het om onszelf gaat, nee.

Die veroordeling zorgt voor een dubbele ‘loop’. We zijn kwaad dat we boos zijn, voelen ons een loser dat we falen en miskennen ons verdriet. En hoe harder die gevoelens er niet mogen zijn, hoe meer ze terugkomen. Ja, balen he? Het paradoxale is: juist doordat we zo streng zijn, blijven die lastige gevoelens zich laten zien als een duveltje uit een doosje – hoe verder je hem wegduwt, hoe hoger hij springt.

Wat kun je doen? De 123 methode
Als je niet wilt dat je emoties jou regeren in plaats van andersom, wat kun je dan doen? Je kunt je realiseren dat je kwaad of geïrriteerd bent. Klinkt logisch en vaak rennen we zo door in ons leven dat emoties onbewust blijven. Totdat je ze wel moet zien doordat ze op lastige momenten komen of door vervelende lichamelijke signalen de aandacht vragen. Dus goed om af en toe even stil te staan en te merken hoe je je voelt op een dag.

Als je erop let, en jezelf erin oefent om opmerkzaam te zijn, kun je merken dat je in een loop zit. Je bent bijvoorbeeld boos op jezelf over je kwaadheid. Dat is een cirkeltje waar veel van ons niet makkelijk uitkomen.

Dan kun je de 123 methode toepassen:

  • Merk op: wat is je eerste gevoel (boos),
  • Wat is tweede gevoel (irritatie over de boosheid / oordeel over het 1e gevoel).
  • De derde stap is de sleutel: zie jezelf in de situatie van een afstand. Kijk naar jezelf met de blik van een milde, wijze waarnemer. Van iemand die voor jou symbool staat voor wijsheid en vertrouwen.

Veroordeel jij je eigen emoties

In bovenstaand voorbeeld ziet Nadine zichzelf dus de dag thuis doorbrengen met de kinderen. Merk dan op, wat zou die wijze waarnemer tegen haar willen zeggen? Bijvoorbeeld: “Het is ook vervelend dat je niet naar het museum kunt, je hebt je verheugd en je hebt er veel moeite voor gedaan. Ik snap dat je boos bent.” Als ze die stem kan horen, kan ze zichzelf toestaan om boos te zijn, en dan …. hoe wonderbaarlijk … verdwijnt de boosheid vaak. Vanuit die derde plek (de waarnemer) kan ze met mildheid en wijsheid kijken: wat vertelt deze emotie mij. Misschien dat Nadine het blijkbaar belangrijk vindt om haar kinderen de wereld te laten zien, om ze uit te dagen verder te kijken dan hun neus lang is. Dit inzicht maakt dat zij zichzelf beter begrijpt. Wat als ze vaker zou experimenteren met de waarnemer in zichzelf, wat zou deze tegen haar zeggen?

Een andere deelneemster gebruikte de 123 methode in de trein op weg naar huis. Geen telefoon checken, maar even mijmeren: Wat heb ik vandaag gedaan en als ik daar met enige afstand en milde blik naar kijk, wat levert dat me op? Ze voelde bijvoorbeeld dat ze, in een gesprek dat ze had gevoerd, werkelijk iets had bijgedragen. Soms was er ook iets dat ze nog kon leren. En in tegenstelling tot eerder, wanneer ze thuiskwam met een onvervuld gevoel, kwam ze nu tevreden thuis, zodat ze zich daar met volle aandacht op de kinderen kon richten. Ze vertelde verbaasd dat ze ‘s avonds niet eens de behoefte voelde om haar werkmail te checken.

Een echte uitdaging om te experimenteren om je beoordelaar te horen zonder er iets mee te doen (dus niet te oordelen 😉 en vooral om je waarnemer te ontwikkelen!

Nu jij

Lastige gevoelens, vaak blijven deze hangen. We veroordelen onszelf, ons vervelende gevoel. 

Dus… neem wat tijd en kijk hoe je ermee om kan gaan.

Het gaat sneller met een oefening. Om te reflecteren op hoe je je voelde of voelt. En dat te ervaren in je lichaam en dan los te laten. 

Gevoelens die blijven hangen: het oordeel en de waarnemer.

Dus de 123 methode:

  • Welk (vervelend) gevoel had en heb je? Bijvoorbeeld boosheid. Of angst.
  • Wat voel je daarover? Bijvoorbeeld ontkenning; ik wil dit niet. Of: dit mag nu niet. Ik stop het weg.  
  • Bekijk jezelf in deze situatie van enige afstand met de blik van een milde, wijze waarnemer. Sta jezelf deze gevoelens toe. Wat valt je dan op? Wat vertellen deze gevoelens jou?

We zijn mensen. We zijn soms boos, bang of verdrietig. Als we deze gevoelens toelaten en niet veroordelen en/of wegstoppen, kunnen we deze makkelijker accepteren. Feitelijk is het de snelste manier om ervan af te komen door met enige afstand naar jezelf te kijken, je gevoel waar te nemen en het er zonder oordeel te ‘laten zijn’. Vaak verdwijnen dan de vervelende gevoelens. Misschien kun je daarna gewoon een lekkere kop koffie pakken? Als jij jezelf boos kunt laten zijn, kun je er later ook grapjes over maken. De boosheid is er wellicht nog wel maar er zit meer luchtigheid in. 

Veel succes!

Hartelijke groet,

 

Nienke Plompen
Coach FemaleTopTalent

N.B. Het programma FemaleTopTalent in Balance start binnenkort weer. Kijk op de website