Janneke werkt op een beleidsafdeling van een ministerie. Ik heb haar eerder ontmoet en ken haar als een betrokken, scherp denkende vrouw. Ze belt me omdat het niet goed met haar gaat. Tot een jaar geleden had ze het erg naar haar zin op haar werk. Nu niet meer. Wat ze inbrengt in overleggen wordt van tafel geveegd. Als er een fout gemaakt is, krijgt zij de schuld.
 
Als ik haar ontmoet, wil ze haar baan opzeggen. Ze voelt zich uitgeput en haar zelfvertrouwen is heel laag. Ook kwalificeert ze zichzelf als traag en reactief.
 
Na een uitgebreid gesprek besef ik: Janneke vertoont internaliserend gedrag. Alles wat gezegd wordt over haar in haar werk trekt zij naar binnen, betrekt zij op zichzelf.
 
Van externaliserend gedrag, alle schuld bij een ander leggen, heeft de omgeving vooral last.
Van internaliserend gedrag heb je vooral zelf last. Je blijft piekeren over vragen als:

  •  Had ik dit anders kunnen doen?
  • Hoe kan ik voorkomen dat het weer fout gaat?
  • Wat doe ik niet goed? 

Je probeert je gedrag aan te passen en kijkt hoe de ander daarop reageert. Als de ander dan negatief reageert, zeg je tegen jezelf: ‘Zie je wel, ik kan het ook niet’.
 
Terug naar Janneke. Ik vraag haar een schets te geven van de afgelopen 3 jaar. Kort samengevat is het keerpunt de komst van een nieuwe leidinggevende geweest: een jongere vrouw met beperkte inhoudelijke expertise. De eerste kennismaking was prettig en Janneke dacht dat haar senioriteit complementair zou zijn en ze samen een goed duo zouden kunnen vormen. Alleen heeft dat anders uitgepakt.
 
De leidinggevende vertoont namelijk sterk externaliserend gedrag:

  • Alle waarschuwingen en adviezen van Janneke negeert ze of doet ze af met zinnen als ‘Je bent te voorzichtig, niet innovatief genoeg’.
  • Als vervolgens op beleidsnotities negatief gereageerd wordt, legt ze alle schuld bij Janneke.
  • In het jaargesprek is de conclusie van de leidinggevende dat alle dossiers van Janneke traag en lastig verlopen en krijgt ze voor het eerst in haar leven een negatieve beoordeling.

Janneke met haar internaliserend gedrag en haar verantwoordelijkheidsgevoel betrekt het meeste op zichzelf of ziet geen kans om weerwoord te geven. Een desastreuze neerwaartse spiraal voor Janneke en dit verklaart hoe een vrolijke Janneke is verworden tot een tobbende Janneke.
 
Herken je dit? In deze nieuwsbrief https://topvrouw.nl/tips-hoe-niet-alle-kritiek-op-jezelf-te-betrekken/ geef ik tips hoe je dit internaliserend gedrag kan aanpakken.

Succes!

Hartelijke groet,

Margreet van Rixtel
Oprichter Topvrouw.nl
en FemaleTopTalent